“ดิจิตอลอีโคโนมี” สำคัญกับประเทศไทยอย่างไร?

ช่วงไม่นานนี้ผมได้มีโอกาสเตรียมข้อมูลเพื่อให้ตัวแทนสมาคม Thai Ecommerce เข้าคุยกับท่านรองนายกฯเรื่องความสำคัญของ “ดิจิตอลอีโคโนมี” (Digtial Economy) และแนวโน้มที่ประเทศไทยจะจัดตั้งกระทรวงดิจิตอลอีโคโนมี (Ministry of Digital Economy) แม้เป็นฟันเฟืองเล็กๆที่ช่วยผลักดันเรื่องนี้ แต่ก็ภูมิใจมากครับ

ด้วยเหตุนี้ เลยทำให้ผมต้องค้นคว้าหาข้อมูลหลายอย่าง และตอบคำถามสำคัญที่ว่าคือ…

ทำไมดิจิตอลอีโคโนมีจึงสำคัญกับการพัฒนาของประเทศไทย?
Why Digital Economy/Business is important to Thailand?

คำถามนี้เป็นเรื่องที่ผมสนใจใคร่รู้อยู่มากทีเดียว เพราะผมเองก็ทำงานในวงการ Digital / Ecommerce หลายต่อหลายครั้งผมก็อยากรู้ว่าจริงๆแล้ว สิ่งที่เราเอา Digtial มาใช้พัฒนาธุรกิจ มันส่งผลถึงประเทศชาติในระดับมหภาคอย่างไร แม้ข้อมูลที่ผมหาจะไม่ได้ลึกอะไรมาก แต่ก็ช่วยตอบคำถามที่ผมใคร่รู้ได้พอสมควร ลองมาดูกันครับ

ผมอยากให้ลองนึกตามง่ายๆแบบนี้ก่อนครับ สิ่งใกล้ตัวที่ Digital/Internet เข้ามาเปลี่ยนแปลงชีวิตเราทุกวันนี้…

การมาของ Email ช่วยทำให้ธุรกิจลดต้นทุนในการติดต่อลูกค้าลง ช่วยให้ทำมาค้าขายได้มากขึ้น ใช้เวลาน้อยลง
เดิมทีต้องส่งจดหมายทางไปรษณีย์รอเป็นวัน แต่ Email ทำให้ติดต่อได้ทันที ส่งเอกสารได้ทันใจ

การมาของ Facebook ช่วยให้ธุรกิจเข้าถึงลูกค้าได้ง่ายขึ้น ทำมาค้าขายได้มากขึ้น
เดิมทีเราไม่รู้เลยว่าลูกค้าเราเป็นใคร ใครสนใจธุรกิจเรา แต่ Facebook ช่วยให้เราเข้าใจลูกค้าเราได้มากขึ้น

Google ช่วยให้เราใช้เวลาน้อยลงในการวิจัยค้นคว้าหาข้อมูล วันนี้ใครอยากหาอะไรก็ไปค้นใน Google
ใช้เวลาน้อยลง สร้างผลลัพธ์ได้มากขึ้นในเวลาเท่าเดิมหรือน้อยกว่าเดิม

Digital Business ช่วยเพิ่มมูลค่า/ลดต้นทุนให้ธุรกิจ เป็นธุรกิจ Innovation ต่างกับธุรกิจยุคสมัยเดิม เช่น ภาคการผลิต (Production) ที่ต่างแข่งกันตัดราคา ใครขายถูกกว่าได้ order ไป ซึ่งต้องยอมรับว่าไทยไปแข่งขันเรื่องนี้กับจีนได้ยาก

ผมจึงเชื่อมั่นอย่างเต็มที่ว่า Digital Economy ที่ดีและมีประโยชน์กับประเทศชาติ ต้องมีสาระสำคัญดังนี้

1. ต้องช่วยส่งเสริมให้ทั้งภาคเอกชนและรัฐบาล สามารถนำเอา Digital / Internet มาใช้ในการเพิ่ม Productivity ได้ เพิ่มผลงาน ใช้เวลาน้อยลง ได้ประสิทธิผลมากขึ้น
2. ช่วยส่งเสริมให้ผู้ประกอบการไทย สามารถสร้างธุรกิจ Digital หรือ Tech Startup ที่ประสบความสำเร็จขึ้นมามากๆได้ ยิ่งเกิดธุรกิจเทคโนโลยีใหม่ในไทยขึ้นมาเยอะๆ ไทยจะมีเงินทุนไหลเข้ามามากขึ้น ทำให้เศรษญกิจไทยก้าวไปข้างน้า เกิดการจ้างงานเพิ่ม เกิดการพัฒนาของ ‘คน’ ซึ่งเป็นทรพยากรที่สำคัญที่สุดของประเทศเรา
3. ช่วยส่งเสริมให้ Ecommerce ประเทศไทยเติบโต

ทำไม Ecommerce ถึงสำคัญกับเศรษฐกิจ?
เพราะ Ecommerce ช่วยให้เราเข้าถึงลูกค้าได้ในวงกว้าง ไม่ได้จำกัดแค่ในพื้นที่ที่เราเปิดหน้าร้าน
ผู้ประกอบการไม่จำเป็นต้องจ่ายค่าเช่าที่แพงๆ เดี๋ยวนี้ใครๆก็เปิดร้านค้าออนไลน์ได้ง่ายๆ ทำมาค้าขายเสริมไปกับงานปัจจุบันได้
ใช้เวลาเท่าเดิม ทำรายได้ได้มากขึ้น
ร้านค้าที่มีหน้าร้าน ก็เพิ่ม Online เป็นช่องทางขายสินค้าได้ เพิ่มยอดขายได้มากขึ้น ลดต้นทุน
ยิ่งมีคนค้าขายออนไลน์มากขึ้น ก็จะทำให้ Supply Side แข็งแกร่งขึ้นเรื่อยๆ
ต่อมา Demand Side ก็จะตามมาเรื่อยๆ คนเริ่มเห็นว่าจับจ่ายสั่งซื้อสินค้าออนไลน์ได้ง่าย คนก็จับจ่ายได้มากขึ้น ใช้เวลาน้อยลง ช้อปที่บ้าน ไม่ต้องไปรถติด ก็มีคนมาส่งสินค้าให้ถึงที่ เพราะฉะนั้นโดยรวมคนจะจับจ่ายซื้อของเพิ่มมากขึ้น
สรุป Supply มากขึ้น ทำให้ Demand มากขึ้นตามไปด้วย
ทำให้เงินหมุนเวียนในระบบมากขึ้น เยอะขึ้น เศรษฐกินเติบโต

ผมค้นคว้าหาข้อมูลมาสนับสนุนแนวคิดของผมข้างต้น และไปเจอะงานวิจัยของ McKinsey ที่น่าสนใจ หัวเรื่อง Internet matters: The Net’s sweeping impact on growth, jobs, and prosperity ผมสรุปสาระสำคัญมาให้ดังนี้…

Internet เข้ามาเปลี่ยนแปลงโลกและรูปแบบการใช้ชีวิตของผู้คนมากมาย
ทั้งยังส่งผลต่อระบบเศรษฐกิจและการเติบโตของประเทศอย่างมาก
Internet ทำให้เกิดระบบเศรษฐกิจใหม่ที่เรียกว่า Digital Economy

Internet มีอิทธิพลต่อการเติบโตเศรษฐกิจอย่างไร?

จากการศึกษาของ McKinsey ที่เข้าไปศึกษาประเทศที่พัฒนาแล้ว G8 รวมทั้งประเทศสำคัญๆที่มีขีดความสามารถต่างกันไปอีก 5 ประเทศ คือ บราซิล, จีน, อินเดีย, เกาหลีใต้, สวีเดน รวมทั้งหมดแล้วศึกษา 13 ประเทศ (ทั้ง 13 ประเทศนี้ รวมแล้วครอบคลุม 70% ของ GDP ทั้งโลก)

• การอุปโภคและการใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับ Internet มีขนาดมหาศาล ใหญ่กว่าขนาดการอุปโภคและการใช้จ่ายในอุตสาหกรรมการเกษตร และพลังงานอีก
• โดยเแลี่ยแล้ว Internet ส่งผลต่อ GDP ที่ 3.4% ในกลุ่มประเทศที่ศึกษา ซึ่งถ้าตั้ง Internet เป็นหนึ่งภาคธุรกิจ มันจะใหญ่กว่าภาคธุรกิจการเกษตร, พลังงาน และภาคธุรกิจสำคัญเดิมๆอีกด้วยซ้ำ
• ในช่วง 15 ปีที่ผ่านมา Internet ส่งผลต่อการเติบโตของมูลค่า GDP ที่ประมาณ 10% แต่ถ้ามองช่วง 5 ปีล่าสุด Internet ส่งผลต่อการเติบโตของมูลค่า GDP ที่ประมาณ 21% เติบโตมากขึ้นสองเท่าเลยทีเดียว
• โดยเฉลี่ยแล้วธุรกิจ SME จะเพิ่มประสิทธิภาพได้ถึง 10% จากการนำ Internet มาใช้งาน
• ธุรกิจ SME ที่เอา Internet และ Web มาใช้อย่างจริงจัง สามารถโตและส่งออกได้มากกว่าคนอื่นถึง 2 เท่าตัว และสร้างงานเพิ่มได้มากกว่าธุรกิจที่ไม่ปรับตัวถึง 2 เท่าเช่นกัน
• การมาของ Internet ทำให้ภาคธุรกิจลดต้นทุนได้จากการเลิกจ้างงานคนที่ไม่จำเป็นแล้ว แต่ในขณะเดียวกัน Internet ก็สามาถสร้างงานใหม่ทดแทน จากกการศึกษา Internet สร้างงานเพิ่ม 2.6 อัตรา ต่อการลดงานไป 1 อัตรา (2.6 jobs created for 1 job lost)
• 75% ของมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจจาก Internet เกิดมาจากธุรกิจดั้งเดิม (ไม่ใช่บริษัทเทคโนโลยีเพียวๆ) ที่นำ Internet ไปต่อยอดใช้งาน
  • น่าสนใจมาก เพราะทำให้ภาค SME แข็งแกร่ง มีประสิทธิภาพในการทำงานมากขึ้น ลดต้นทุน เพิ่มมูลค่า
  • เช่น ธุรกิจ Ecommerce ที่ช่วยต่อยอดให้ธุรกิจใดๆก็ตาม สามารถเพิ่มช่องทางการขายได้ในต้นทุนที่ต่ำมาก

Reference: http://www.mckinsey.com/insights/high_tech_telecoms_internet/internet_matters