เริ่มลงมือทำในสิ่งที่เราสามารถทำได้ อย่าโทษโน่นโทษนี่ เพราะมันไม่มีอะไรดีขึ้นมา!

หนังสือ 7 อุปนิสัยสําหรับผู้ทรงประสิทธิผลยิ่ง (7 Habits of Highly Effective People) เขียนโดย Stephen R. Covey ถือเป็นหนึ่งในหนังสือที่อมตะจริงๆ ผมได้อ่านครั้งแรกตอนที่เริ่มทำงานใหม่ๆ น่าจะ 10 ปีได้ละ แต่แง่คิดในหนังสือเล่มนี้กลับยังนำมาใช้ได้เรื่อยๆครับ โดยเฉพาะในเรื่อง “การลงมือถือ”

อุปนิสัยแรกที่ Stephen พูดถึงคือการเป็นคน Proactive หรือคนที่เริ่มลงมือทำ คนที่ชอบลุยไปเลย (Execution-oriented) คนที่ชอบลงมือทำจะชอบถามตัวเองเสมอๆในการทำงานครับ ว่า…

• ในสถานการณ์แบบนี้ เราสามารถทำอะไรได้บ้าง?
• เราสามารถลงมือทำอะไรได้เลยบ้าง

คำถามนี้จะช่วยให้เรามุ่งไปในสิ่งที่เรามีอำนาจ สิ่งที่เราสามารถลงมือทำได้เลยโดยที่ไม่ต้องรอใคร ไม่ต้องรอสถานการณ์ใดๆเกิดขึ้นก่อน เป็นเรื่องที่อยู่ในความควบคุมของเรานั่นเอง การคิดแบบนี้ผมเชื่อว่าเป็นการแบ่งคนออกเป็น 2 กลุ่มเลยทีเดียว คือ Proactive Type และ Reactive Type คนที่เชื่อว่าจะเข้าไปลุยทำในสิ่งที่เราสามารถทำได้คือ Proactive ส่วนคนที่รอให้คนอื่นมานำ หรือรอให้เหตุการณ์ต่างๆชักพาไปเอง กลุ่มนี้คือ Reactive

Stephen อธิบายไว้ง่ายๆได้ภาพวงกลมสองวงนี้ครับ

Proactive จะมุ่งพลังไปจดจ่อในสิ่งที่เรียกว่า Circle of Influence ซึ่งคือเรื่องที่อยู่ในอำนาจ อยู่ในการควบคุมของเราได้

Reactive จะมุ่งพลังไปจดจ่อในสิ่งที่เรียกว่า Circle of Concern ซึ่งเป็นเรื่องที่น่ากังวลใจแต่เค้าไม่สามารถ/ไม่มีอำนาจไปทำอะไรได้มาก เพราะมันไม่อยู่ในอำนาจที่เค้าจะไปควบคุมมันได้ (Out of Control)

ผมยกตัวอย่างสถานการณ์ง่ายๆ เช่น ช่วงนี้ที่สถานการณ์การเมืองในไทยไม่ได้ปกติ ทำให้การลงทุนจากต่างชาติชะลอตัวออกไป

คน Proactive จะคิดว่า…

อื้มดี ต่างชาติไม่มาลงทุน แต่เราเอาเงินไปลงทุนที่ต่างชาติเลยก็ได้นี่หว่า!!!

ส่วนคน Reactive จะคิดว่า

ว๊าา แบบนี้เศรษฐกิจไทยก็ไม่ดีสิเนอะ แย่จัง ทำไมเกิดมาเป็นคนไทยเนี่ย (อันนี้ผมยกตัวอย่างอย่างสุดโต่งเลยนะครับ)

พอเห็นความแตกต่างในความคิดของคน 2 แบบไหมครับ?

สรุปง่ายๆ คน Proactive หรือคนที่ชอบลงมือทำ จะมุ่งพลังไปในเรื่องที่ทำได้ แล้วลุยเลย ส่วนคน Reactive จะโทษโน่นโทษนี่ แล้วก็ไม่มีอะไรดีขึ้นมาครับ คุณอยากเป็นคนแบบไหน คุณสามารถเลือกได้ครับ